همه چیز درباره تشخیص و درمان «کم‌کاری تیرویید»
تاریخ انتشار: ۱۳ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۹۹۱۱۳
زمانی که سطح هورمون‌های تیرویید در خون بسیار پایین باشد و سلول‌های بدن در معرض میزان کافی هورمون تیرویید قرار نگیرند، سوخت‌وساز بدن کند می‌شود و اصطلاحا فرد به کم‌کاری تیرویید مبتلا می‌شود، حال چگونه می‌توان این بیماری را تشخیص داد و درمان کرد؟.
به گزارش ایران اکونومیست، کم‌کاری تیرویید یعنی غده تیرویید قادر نیست به میزان کافی هورمون تیرویید برای فعالیت نرمال بدن تولید کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دلایل زیادی برای عدم توانایی سلول‌های تیرویید در ترشح هورمون تیرویید وجود دارد. علت‌های عمده از شایع‌ترین تا نادرترین موارد عبارتند از:
-بیماری‌های اتوایمیون یا خودایمنی: در بدن بعضی از افراد سیستم ایمنی که در واقع بدن را از تهاجم عفونت محافظت می‌کند، سلول‌ها و آنزیم‌های مربوط به غده تیرویید را به‌عنوان مهاجم تلقی کرده و به آنها حمله می‌کند. به دنبال این مسئله سلول‌ها و آنزیم‌های کافی برای تهیه هورمون تیرویید به میزان کافی وجود نخواهد داشت. شیوع این موضوع در خانم‌ها بیشتر است. التهاب تیرویید به دلیل بیماری‌های اتوایمیون(خود ایمنی) می‌تواند به‌طور ناگهانی یا در طول سال‌ها به آهستگی اتفاق افتد.
-برداشتن قسمت یا تمام نسج تیرویید (جراحی): در بعضی از بیماری‌های تیرویید مثل وجود گره یا سرطان یا پرکاری تیرویید نیاز به انجام جراحی برای داشتن قسمتی یا تمام تیرویید است. چنانچه تمام نسج تیرویید خارج شود بیمار قطعا دچار کم‌کاری تیرویید خواهد شد و چنانچه بخشی از تیرویید برداشته شود در آن صورت امکان ساخت هورمون تیرویید به میزان کافی وجود دارد.
-درمان با مواد رادیواکتیو (پرتودرمانی): تعدادی از بیماران با شرح‌حال پرکاری تیرویید، گواتر گره‌ای یا سرطان تیرویید باهدف تخریب تیرویید با رادیواکتیو درمان می‌شوند به‌علاوه افراد مبتلا به بیماری هوچکین، لنفوم یا سرطان‌های سر و گردن نیز با پرتوهای رادیواکتیو درمان می‌شوند. همه این بیماران به واسطه درمان می‌توانند بخشی یا تمام فعالیت تیرویید خود را از دست بدهند.
کم‌کاری تیرویید مادرزادی: تعدادی از نوزادان به هنگام تولد یا فاقد تیرویید بوده یا تنها بخشی از آن را دارند یا اینکه تمام تیرویید یا بخشی از آن در جای دیگری از بدن غیر از جای طبیعی خود قرار دارد. در بعضی از نوزادان نیز سلول‌های تیرویید یا آنزیم‌های آن به‌صورت طبیعی کار نمی‌کنند.
-التهاب تیرویید: التهاب تیرویید یا غده تیرویید، معمولا به علت حمله سیستم ایمنی بدن یا عفونت‌های ویروسی اتفاق می‌افتد. به دنبال این اتفاق ذخایر هورمونی تیرویید به داخل جریان خون تخلیه می‌شود و بنابراین می‌تواند باعث ایجاد علایم پرکاری تیرویید شود. بعد از آن فعالیت تیرویید به‌تدریج کاهش می‌یابد.
-کمبود یا افزایش ید دریافتی: غده تیرویید برای ساخت هورمون نیاز به ید دارد. این ید از طریق غذا وارد بدن شده و از راه جریان خون وارد تیرویید می‌شود. تولید کافی هورمون تیرویید منوط به میزان کافی ید در بدن است. مصرف ید به میزان زیاد می‌تواند باعث کم‌کاری تیرویید یا بدتر شدن آن شود.
-آسیب به غده هیپوفیز: غده هیپوفیز که در مغز قرار دارد به غده تیرویید فرمان می‌دهد که چه میزان هورمون بسازد. چنانچه غده هیپوفیز به هر علتی مانند صدمه ناشی از تومور مغزی، اشعه یا جراحی دچار آسیب شود، دیگر قادر نیست به تیرویید فرمان دهد، در نتیجه تیرویید قادر به ساخت هورمون به میزان کافی نخواهد بود.
-اختلالات نادر: بعضی از این بیماری‌ها به‌طور منتشر تیرویید را اشغال کرده و باعث اختلال در کارکرد تیرویید می‌شوند. به‌عنوان‌مثال بیماری‌های آمیلوییدوز با رسوب پروتیین آمیلویید، سارکوییدوز با رسوب گرانولوم و هموکروماتوز با رسوب آهن در تیرویید باعث اختلال در فعالیت آن می‌شوند.
علایم کم‌کاری تیرویید چیست؟زمانی که سطح هورمون‌های تیرویید در خون بسیار پایین باشد و سلول‌های بدن در معرض میزان کافی هورمون تیرویید قرار نگیرند، متابولیسم (سوخت‌وساز) بدن کند می‌شود. در این شرایط شما احساس سرمای بیشتری می‌کنید، به‌راحتی خسته می‌شوید، در پوست خود احساس خشکی بیشتری می‌کنید، احساس افسردگی و فراموشی نسبت به مسائل دارید و ازلحاظ مزاجی ممکن است دچار یبوست شوید. به دلیل تنوع علایم تنها راه دقیق برای اطمینان از تشخیص کم‌کاری تیرویید انجام آزمایش خون است.
کم‌کاری تیرویید چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص صحیح کم کاری تیرویید وابسته به یافته‌های زیر است:
- علایم: علایم کم‌کاری تیرویید به‌طور خاص تنها در این بیماری مشاهده نمی‌شود و بسیاری از علایم کم‌کاری تیرویید در افرادی با بیماری‌های دیگر نیز دیده می‌شود. یکی از راه‌هایی که می‌تواند کمک‌کننده باشد این است که آیا این علامت همیشه با شما بوده است؟. که در این صورت احتمال کم‌کاری تیرویید کمتر می‌شود یا احساس تغییری است که مدتی در شما به وجود آمده است. در این مورد احتمال کم‌کاری تیرویید بیشتر است. علاوه بر معاینه غده تیرویید، پزشک به دنبال علایمی مانند پوست خشک، تورم، کند شدن رفلکس‌ها، کاهش ضربان قلب می‌شود.
- تاریخچه پزشکی و فامیلی: شما باید موارد زیر را با پزشک خود در میان بگذارید:
- تغییراتی در سلامت شما با احساس کاهش در میزان فعالیت.
- سابقه جراحی تیرویید.
- سابقه تابش اشعه رادیواکتیو به گردن برای درمان سرطان.
- سابقه دریافت داروهایی که باعث کم‌کاری تیرویید می‌شوند.
- سابقه ابتلای افراد خانواده‌تان به بیماری‌های تیرویید مانند کم‌کاری تیرویید.
علاوه بر معاینه غده تیرویید، پزشک به دنبال علایمی مانند پوست خشک، تورم، کند شدن رفلکس‌ها و کاهش ضربان قلب می‌گردد.
- آزمایش خون: در تشخیص کم‌کاری تیرویید دو آزمایش مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ آزمایش TSH یا «هورمون محرک تیرویید» که مهم‌ترین و حساس‌ترین آزمایش برای تشخیص کم‌کاری تیرویید است.
آزمایش T۴ که آزمایش از یکی از هورمون‌هایی که غده تیرویید تولید می‌کند، است.
بنابر اعلام گروه تیرویید مرکز تحقیقات غدد، پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، درمان قطعی برای کم‌کاری تیرویید وجود ندارد و اکثر بیماران تا پایان عمر این بیماری را همراه دارند. در اکثر بیماران مانند افرادی که به علت حمله ویروس دچار التهاب تیرویید می‌شوند و بیماران مبتلا به التهاب تیرویید پس از حاملگی، کم‌کاری تیرویید درمان خواهد شد. کم‌کاری تیرویید ممکن است شدید یا خفیف باشد. اگر فعالیت تیرویید کاملا کنترل شود علایم کم‌کاری تیرویید به خوبی متوقف شده و بهبود می‌یابد. در اکثر بیمارانی که کم‌کاری تیرویید آنها برگشت‌پذیر نیست می‌توان علایم آنها را به‌طور کامل کنترل کرد.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: کم کاری تیروئید ، دانشگاه علوم پزشکی تهران
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: کم کاری تیروئید دانشگاه علوم پزشکی تهران علایم کم کاری تیرویید میزان کافی غده تیرویید بیماری ها سلول ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۹۹۱۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تودههای بدخیم سرطان پستان درد ندارند/ معاینات ماهانه بانوان در منزل بهترین روش برای تشخیص
گیتا حاتمی زاده جراح زنان و زایمان، فلوشیپ نازایی و آی وی اف در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، در رابطه با سرطان سینه در بانوان اظهار کرد: سرطان سینه جز شایع‌ترین سرطان‌‌ها در بانوان بوده که وابسته به سن است. هرچه میزان سن افزایش می‌یابد، احتمال ابتلا نیزبیشتر می‌شود.
وی ادامه داد: درحال حاضر به دلیل علت‌های ناشناخته مانند آلودگی‌های غذایی و استرس‌های محیطی، سن ابتلا به این بیماری به صورت چشمگیری کاهش یافته و امروزه سرطان‌های پیشرفته پستان را در جوان‌ترها می‌بینیم؛ اما به صورت کلی هرچه سن بیشتر می‌شود شیوع سرطان پستان نیز افزایش می‌یابد.
جراح زنان و زایمان افزود: سرطان سینه در ابتدا از یک سلول سرطانی در سینه ایجاد می‌شود. به عبارت دیگر سرطان پستان زمانی ایجاد می‌شود که یک سلول در سینه از حالت عادی خود خارج و تبدیل به سلول سرطانی شود. این سلول سرطانی شروع به تکثیر کرده تا زمانی که یک توده ایجاد کند. برای اینکه یک سلول سرطانی تبدیل به یک توده یک سانتی شود حدود پنج سال زمان نیاز دارد؛ اما بعد از آن برای بزرگ‌تر شدن و رسیدن به دو سانت، نیاز به زمان خاصی ندارد و این اتفاق بسیار سریع رخ می‌دهد.
حاتمی زاده با اشاره به اینکه سلول‌های سرطان سینه از یکدیگر جدا هستند مطرح کرد: این سلول‌ها به دلیل باز بودن از یک دیگر نیازی به سایز، اندازه و زمان خاصی برای پخش شدن در سینه و نقاط دیگر بدن ندارند و حتی یک سلول بسیار کوچک هم می‌تواند پخش شود و درآینده موجب عود بیماری شود.
راهی برای پیشگیری از سرطان پستان وجود ندارد
وی با اشاره به اینکه تشخیص زودهنگام در درمان این بیماری بسیار مهم است بیان کرد: در خانم‌هایی که سینه کوچک دارند، توده حداقل باید یک سانت شده باشد تا با لمس کردن تشخیص داده شود این درحالیست که در خانم‌هایی با سینه‌های بزرگ‌ترممکن است در آزمایشات هم توده اصلا دیده نشود و نیاز به سایز بزرگ‌ترآن باشد؛ بنابراین با توجه به این موضوع که راهی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد مهم‌ترین کار تشخیص زودهنگام است. این تشخیص کمک می‌کند تا پزشک قبل از گستردگی و پخش این بیماری آن را مهار کند.
فلوشیپ نازایی و آی وی اف گفت: معمولا عوامل سرطان سینه توسط خود فرد تشخیص داده می‌شود. باید هر فرد از سن ۱۸ سالگی به صورت مرتب، ماهانه و پس از اتمام دوره عادت ماهانه، خود را معاینه کند. خانم باید با کف انگشتان دستش در حالیکه دراز کشیده است سینه را به صورت چرخشی لمس کند تا اگر توده‌ای غیر طبیعی احساس شد سریع به پزشک مراجعه کند. بر خلاف تصورات مردم، بیشتر تودههای بدخیم درد ندارند بنابراین اکثرخانم‌ها با لمس متوجه توده جدید می‌شوند.
تفاوت توده خوش‌خیم و بدخیم
حاتمی‌زاده بیان کرد: به صورت طبیعی یکسری توده خوش‌خیم که مانند دانه‌های تسبیح هستند در سینه وجود دارند. این تودههای خوش‌خیم که در همه نقاط پستان پخش و به هورمون‌های سینه نیز وابسته‌اند. تودههای خوش خیم اکثرا حاشیه منظم، متحرک و صاف هستند درحالی که تودههای بدخیم به یکدیگراتصال داشته، نمی‌توان حدودی برایشان تعیین کرد و حاشیه نامنظم دارند. معمولاً درصد کمی از تودههای سرطانی درد ایجاد می‌کنند و اکثر تودههای دردناک جز تودههای خوش‌خیم هستند. اما در حالت کلی اگر خانمی با توده‌ای در سینه خود مواجه شد باید به پزشک مراجعه و مورد بررسی قرار گیرد.
اشعه ماموگرافی سرطان‌زا نیست
وی تصریح کرد: توصیه می‌شود بانوان ماهانه معاینات لازم را در منزل انجام دهند. هر ۶ ماه یا یکسال یکبارتوسط پزشک معاینه و از سن ۴۰ تا ۵۵ سالگی، هرسال ماموگرافی انجام دهند. معمولا برای تشخیص بهتر، سینه میان دو صفحه تلقی شفاف قرار می‌گیرد که بااین کار شاید در حد چند ثانیه احساس فشار ایجاد شود و این چیزی نیست که درد غیر طبیعی و غیرقابل تحمل باشد. نباید این درد دلیلی برای معاینه نشدن باشد. لازم به ذکر است که برخلاف تصورات بانوان، اشعه ماموگرافی خطرناک و سرطان‌زا نیست.
انتهای پیام/
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد